การศึกษาภาวะสุขภาพผู้สูงอายุ ในเขตอำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

บทนำ

        ปัจจุบันโครงสร้างประชากรของไทยเปลี่ยนเป็นสังคมผู้สูงอายุ คือมีผู้สูงอายุเพิ่มจาก 1.21 ล้านคนในปี 2503 เป็น5.7 ล้านคน ในปี 2543 และคาดว่าจะเพิ่มเป็น 11 ล้านในปี 2563 อำเภอเมืองสุรินทร์เริ่มดำเนินการคลินิกผู้สูงอายุแต่ยังขาดการรวบรวมข้อมูลภาวะสุขภาพที่บ่งถึงพฤติกรรมสุขภาพของผู้สูงอายุ จึงได้ดำเนินการศึกษานี้ขึ้น

วัตถุประสงค์   

เพื่อสำรวจภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุ ประเมินความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน ข้อมูลพฤติกรรมสุขภาพ และสำรวจความชุกของโรคที่สำคัญ ภาวะการเจ็บป่วยของผู้สูงอายุ

วิธีการศึกษา

เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา กลุ่มตัวอย่างคือผู้สูงอายุที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปที่อาศัยอยู่ในเขตอำเภอเมืองสุรินทร์ จ.สุรินทร์โดยการสุ่มอย่าง่าย จำนวน 520 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ แบบสอบถามซึ่งผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาจากผู้เชี่ยวชาญ  ทำการสำรวจตั้งแต่วันที่ 1 มิถุนายน 2553 ถึงวันที่ 1 ธันวาคม  2553  เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสัมภาษณ์  วิเคราะห์ข้อมูลเชิงพรรณนา  ด้วยสถิติ   ค่าเฉลี่ย  ร้อยละ  ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน  

ผลการศึกษา

พบว่ากลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศชาย (56.92%)  เป็นผู้สูงวัยตอนต้น (58.65%)  สถานภาพสมรส คู่ (74.80%)   ใช้สิทธิ์บัตรทอง (97.88%)  การศึกษาอยู่ในระดับประถม (84.04%)  อยู่กับคู่สมรส (74.80%)  มีผู้ดูแลขณะเจ็บป่วย (85.38%)  ทำอาชีพเกษตรกรรม (55.58%)  รายได้มาจากเบี้ยยังชีพผู้สูงอายุ (100%) และบุตรหลาน (39.86%)   มีรายได้พอใช้ (86.54%)  กลุ่มนี้มีรายได้เหลือเก็บ (37.31%)  ส่วนใหญ่ไม่ได้เป็นสมาชิกชมรมผู้สูงอายุ (76.92%)    มีประวัติเคยสูบบุหรี่ แต่เลิกแล้ว (79.04%) และปัจจุบันยังสูบบุหรี่อยู่ ( 11.93%) ประวัติการดื่มแอลกอฮอล์ เคยดื่มแต่เลิกแล้ว (65.77%)  ปัจจุบันยังดื่มอยู่ (17.88%)  ออกกำลังกายน้อยกว่า 3 ครั้งต่อสัปดาห์ (55.19%)   ไม่มีโรคประจำตัว (56.92%)  และกลุ่มที่มีโรคประจำตัว ส่วนใหญ่เป็น ความดันโลหิตสูง (50%) เบาหวาน (45.53%) โรคหัวใจ (33.43%) และ ไขมันในเลือดสูง (33.03%)   ไม่มียากินประจำ (56.92%)  และกินยาตามแพทย์สั่ง (40.96%)   อาการที่รบกวนชีวิต มีอาการ ปวดหลัง-ปวดเอว (63.27%)  ปวดเข่า (41.54%)   ตามัวมองไม่เห็นในระยะ 2 เมตร (38.08%)  มีภาวะซึมเศร้า (16.73%) หูตึง (15.96%)  หอบเหนื่อย เจ็บหน้าอก เวลาออกแรงทำงาน (12.12%)  ความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวันส่วนใหญ่ทำได้เอง (80-95.38%)  ส่วนใหญ่ไม่มีปัญหาเกี่ยวกับการกลั้นปัสสาวะ อุจจาระ (80.58%)   ดัชนีมวลกายในเกณฑ์ปกติ (54.62%)   รอบเอวเกิน (59.81%)  ความดันโลหิตปกติ (67.50%) พบกลุ่มตัวอย่างมีความดันโลหิตสูง รายใหม่  67 คน (12.88%)   ระดับน้ำตาลในเลือด ปกติ (71.73%)  พบกลุ่มตัวอย่างเป็นเบาหวานรายใหม่ จำนวน 38 คน (7.30%)

ข้อเสนอแนะจากการวิจัย   

        หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรมีการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ทั้งเชิงรุกและเชิงรับอย่างต่อเนื่อง เตรียมความพร้อมของประชาชนก่อนสู่วัยสูงอายุ  เพื่อเข้าสู่วัยสูงอายุอย่างมีคุณค่าและมีคุณภาพชีวิตที่ดี และเตรียมบุคลากร อาสาสมัครสาธารณสุข รวมถึงผู้ดูแลผู้สูงอายุที่บ้านให้สามารถดูแลผู้สูงอายุทุกด้านอย่างมีคุณภาพ ให้ชุมชนมีชมรมผู้สูงอายุ ที่สามารถจัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพแก่ผู้สูงอายุได้